پیش‌بینی استفاده از کلاه ایمنی در بین کشاورزان موتورسوار با استفاده از مدل‌های روان‌شناسی در شهرستان شوشتر

در بین کاربران جاده‌ای، موتورسواران همواره به دلیل محتمل شدن بیشترین خسارت‌ها، به عنوان کاربران پرخطر راه‌ها خوانده می‌شوند. در ایران تعداد موتورسواران کشته‌شده 8/23 درصد از کل کشته‌شدگان ترافیکی را تشکیل می‌دهد. از این‌رو، هدف این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر نیت استفاده از کلاه ایمنی در بین کشاورزان موتورسوار است. این مطالعه از مدل اعتقاد سلامت و نظریه اصلاح‌شده رفتار برنامه‌ریزی‌شده با دو متغیر جدید هویت و عادت به عنوان تعیین‌کننده‌های نیت استفاده کرده است. برای جمع‌آوری داده‌ها پیمایش در شهرستان شوشتر در جنوب غربی ایران انجام شد (N=220). پایایی و روایی ابزار پژوهش بررسی و تأیید شد. داده‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری تجزیه‌وتحلیل شدند. خودکارآمدی در مدل اعتقاد سلامت و هویت خود، کنترل رفتار درک و عادت در نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده پیش‌بینی‌کننده‌های معنی‌دار از نیت افراد بودند، درحالی‌که نگرش و هنجارهای ذهنی تأثیر معناداری بر نیت نداشتند. یافته‌های این مطالعه از مدل اعتقاد سلامت حمایت اولیه‌ای ارائه داده است و مدل توسعه‌یافته به عنوان چارچوبی کارآمد برای بررسی استفاده از کلاه در میان کشاورزان ایران تأیید شد.